Jaroslav Hasek
‘Ik ben een idioot van ambtswege’, meldt de brave soldaat Svejk gehoorzaam. En als zijn superieur hem met de strop dreigt, vraagt Svejk of de luitenant soms ook wat extra vermicelli voor de kippensoep wil. Achter het rondborstige romanpersonage van Svejk gaat de Tsjechische auteur Jaroslav Hasek schuil. Zelf ook een vreemd sujet.
Vaslav Nijinski
29 mei 1913, Théâtre des Champs-Elysées, Parijs: in een heidens stuk, Le sacre du printemps, laat Vaslav Nijinski zijn dansers een nieuwe lente inluiden.
19 januari 1919, Suvretta House, Sankt Moritz: Vaslav Nijinski danst de oorlog, ‘de oorlog die u niet hebt voorkomen’.
Alexander Koltsjak
Als admiraal superieur, als opperheerser inferieur. Zo mag de balans van Alexander Koltsjak op worden gemaakt. Als ‘Opperheerser van Rusland’ vervreemdde hij zich van al zijn bondgenoten, waarna de bolsjewieken hem onder het ijs van de Angara-rivier konden laten verdwijnen.
Jan Syrový
Verguisd en vergeten sterft Jan Syrový op 82-jarige leeftijd in communistisch Tsjecho-Slowakije. De nationale held uit de Eerste Wereldoorlog, waarin hij te Rusland ook moest laveren tussen Roden en Witten, verwerd tot collaborateur in de tweede. In de Slag om Zborow beleefde hij op 1 en 2 juli 1917 zijn finest hour, weliswaar ten koste van zijn rechter oog.
Nicholas II
Verlegen en introvert was Nicolaas II bovenal een onverbeterlijk autocraat. Roemloos was het eind van de laatste tsaar der Russen en zijn hele gezin.
Roman von Ungern-Sternberg
Sadist en mysticus tegelijk voerde Roman von Ungern-Sternberg zijn strijd in dienst van de Russische tsaar en de Bogd Khan van Mongolië. De Dolle Baron waande zich een nazaat van Attila de Hun en deed in wreedheid niet onder voor de Gesel Gods.
Leon Trotski
‘Geen oorlog, geen vrede’. Met die formule laten de Duitsers Leon Trotski in Brest-Litovsk niet ontsnappen. De ‘architect van de revolutie’ wacht in Rusland ook nog een burgeroorlog en de strijd om de macht, die hij verliest van Jozef Stalin.
Florence Farmborough
De Engelse Florence Farmborough trekt als verpleegster met het Russisch leger mee langs het oostelijk front. Ze vlucht voor de bolsjewieken en gaat tijdens de Spaanse Burgeroorlog zich lenen als spreekbuis voor Franco.
John Reed
In ‘Tien dagen die de wereld deden wankelen’ doet de Amerikaanse journalist John Reed verslag van de Oktoberrevolutie in Rusland. In zijn eigen leven zat ook een film.
‘Voorlopig’ is nog altijd de regering in Rusland. Generaal Lavr Kornilov, held van rechts, komt in Petrograd orde op zaken stellen. Zijn coup wordt een afgang.
Veertien Achttien 